کاشت و نگهداری کاج مطبق

کاشت و نگهداری کاج مبطق در خانه از موارد پرطرفدار در میان افراد بسیاری است. کاج مطبق گیاهی است همیشه سبز و دارای برگ های سوزنی و از خانواده «آراکرییاسه» با شاخه‌ های مطبق. اما بسیاری از دوستان برای نگهداری آن معمولا مشکل دارند، و تجربه ی ناموفقی از پرورش این گیاه زیبا دارند. برگ های آن زرد می شود و می ریزد یا گیاه خم شده و برگ هایش آویزان می شود. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا باهم با ویژگی های این گیاه دوست داشتنی و روش های اصولی نگهداری از آن به خوبی آشنا شویم.

فارسي رايج: كاج مطبق، کاج مطبخ

نام انگلیسی:  Norfolk island pine

نام علمی: Araucaria excelsa

نام های دیگر: نخل ساگو – نخل زینتی – سیکاد

خانواده : Araucariaceae

زیستگاه : جزیره ی نورفلک در اقیانوسیه

نگهداری کاج مطبق

کاج مطبق یک مخروط دار همیشه سبز است ، یکی از مخروط دارانی که می توان آنها را به عنوان گیاهان آپارتمانی پرورش داد.خوشبختانه این گیاه دارای شرایط بطئی است ،در طبیعت ارتفاع این گیاه به ۶۱ متر نیز می رسد و اگر بخت با شما یاری کند شاید بتوانید یکی از آنها را در محیط خانه به ارتفاع ۱٫۵ تا ۲٫۵ متر برسانید. و تنها راز نگهداری کاج مطبق توجه به این نکته است که این گیاه نیازمند رطوبت بالا و نور غیر مستقیم خورشید می باشد.

کاج مطبق اغلب به عنوان درخت کریسمس مورد استفاده قرار می گیرد.

شرایط پرورش و نگهداری کاج مطبق

کاج مطبق به نور معمولی، هوای خنک، خاک همیشه خیس، رطوبت نسبی بین ۵۰ تا ۹۰ درصد و خاک کمی اسیدی احتیاج دارد و کود ۲ گرم در لیتر سولفات آمونیوم ، هر سه هفته یکبار از فرودین تا شهریور ماه، احتیاجات غذایی این گیاه را بر آورده می کند. عزیزانی که از رشد کم کاج مطبق گله می کنند، رشد کاج مطبق بسیار کنداست و در سال یک طبقه و یا حداکثر دو طبقه بر طبقات خود می افزاید.

نور مناسب جهت پرورش کاج مطبق

برای نگهداری کاج مطبق، در تابستان از تابش نور مستقیم آفتاب به آن جلوگیری کنید. اگر چه سایه را تحمل می‌کند ولی بهتر است آن را نزدیک به پنجره با نور ملایم نگهداری کنید. در بهار و تابستان هر هفته یک‌بار ۸۰ درجه آن را بچرخانید. در غیر این‌ صورت گیاه به طرف نور خم شده و شکل طبیعی خود را از دست می‌دهد. اگر محیطی که برای نگهداری آن در نظر گرفتید پرنور نیست از خرید آن صرف نظر کنید چون به محیط پرنور احتیاج دارد. و گرنه فاصله طبقات زیاد می شود و حالت زشتی پیدا می کند، همچنین ممکن است برگ ها ریزش کنند. و همچنین آفتاب مستقیم در ساعات گرم روز باعث خشکی برگ ها می شود.

نگهداری کاج مطبق

دمای مناسب برای نگهداری کاج مطبق چقدر میباشد؟

کاج ها همگی عاشق هوای خنک هستند ، این گل هم علاقه ی خاصی به هوای خنک و تهویه مناسب دارد. در فصل تابستان حتماً در راه پله خنک یا تراس شمالی یا بالکن نگهداری کنید و در زمستان هم در راه پله بسیار مناسب هست زیرا داخل اتاق علی رغم خنکی هوا، تهویه مناسب وجود ندارد. گرمی هوا و تهویه ناکافی باعث شل شدن و افتادگی برگها می شود. حداقل درجه حرارت مطلوب برای کاج مطبق در زمستان ۵ درجه سانتیگراد و حداکثر آن در تابستان حدود ۴۰ درجه سانتیگراد می‌باشد ولی دمای ایده آن ۱۳ تا ۳۰ درجه می باشد. در تابستان گرمای زیاد باعث قهوه ای شدن نوک برگ ها می شود، و در اثر سرما هم گیاه خودش را خم می کند، بنابراین گیاه را در معرض باد کولر قرار ندهید و در صورت امکان بهتر است این گیاه را بیرون از اتاق نگهداری کنید.

پرورش کاج مطبق

برای تامین رطوبت و آبیاری کاج مطبق چه کاری باید انجام داد؟

نگهداری کاج مطبق نیازمند خاک تا حدودی مرطوب است. اما به معنی خیس و غرقابی بودن دائم خاک نیست. چون در این صورت برگ ها زرد می شوند و می ریزند. خشکی هم باعث سوختگی و خشکی برگ ها آن می شود. در تابستان هفته‌ای دوبار و در زمستان هر هفت تا ده روز یکبار آبیاری کافی است. زمانی که خاک تا حدودی رطوبتش را از دست داد زمان آبیاری است. تا حد ممکن از آبی استفاده کنید که املاح زیادی نداشته باشد. استفاده از اسپری آب در حد خیس شدن برگ ها می تواند تا حدودی رطوبت را تامین کند اما زیاده روی در این کار باعث شیوع بیماری های قارچی می شود.

اگر در شهرهایی زندگی می‌کنید که رطوبت هوا در آن پایین است بهتر است کاج خود را مرتب در طول روز اسپری یا مه پاشی کنید. می‌توانید اطراف گیاه ظرف‌های آب قرار دهید، یا برای گیاه جزیره زیرگلدانی درست کنید. رطوبت مناسب برای نگهداری کاج مطبق بالای ۵۰ درصد می‌باشد.

آبیاری کاج مطبق

خاک و تغذیه مناسب در نکهداری کاج مطبق

خاک کمپوست برای این گیاه مناسب است. خاک را سبک تهیه نمایید مخلوطی از دو قسمت ماسه و سه قسمت برگ پوسیده برای این گیاه مناسب است. یعنی کاج مطبق به خاکی با زهکش عالی نیاز دارد و بهترین مخلوط خاک گلدان عبارتست از ترکیبی مساوی از : ماسه نرم، پیت ماس و خاک باغچه.

با شروع فصل رشد(بهار و تابستان)جهت تغذیه مصنوعی از کود محلول در آب استفاده کنید بعلت نیاز کم این گیاه به تغذیه مصنوعی نصف آن مقداری که روی بسته توصیه شده است کافی است. برای تغذیه این درختچه از کود کامل گیاهان آپارتمانی(کود کامل گرین، کریستالن قرمز یا سبز) استفاده کنید،  پس برای تقویت گیاه خود از کود کامل که دارای تمامی مواد اصلی و میکروالمنت ها باشد هر ۱۰ روز یکبار استفاده کنید. در فصل های سرد این کود دهی را به هر ماه یکبار کاهش دهید. نحوه استفاده از کود به اینگونه است که یک قاشق کوچک کود را در یک لیتر آب حل کنید و به صورت آبیاری به گیاه بدهید و مقداری از کود را به صورت اسپر بر روی برگ ها بپاشید.

تغذیه مناسب کاج مطبق

هرس کردن در نگهداری کاج مطبق

درختان میوه و دیگر درختان در طبیعت به قطع منظم برای حفظ حیات و سلامت آن ها نیاز دارند. این برای گیاهان مطبق متفاوت است، در اینجا برش تا حدی معکوس است و از پایین هرس بیشتری به عمل می آورد.

نگهداری کاج مطبق نیاز به هرس زمستانه یا هرس سبز ندارد. شما فقط باید ساقه های خشک و قهوه ای را با قیچی ببرید. پودر گوگرد و روغن وازلین به محل قطع بمالید. رشد کاج مطبق بسیار کند و هر سال یک قطعه و یا حداکثر دو طبقه بر طبقات خود می افزاید،زیبایی این گیاه در داشتن برگ‌های سوزنی شفاف در طبقات و محیط جانبی تنه اصلی است،برای این منظور سعی کنید از دستمالی کردن برگ‌های سوزنی و استفاده از مواد براق‌کننده جلوگیری و با اب فشان رطوبت گیاه را تأمین کنید.برای اینکار از قیچی هرس تیز استفاده کنید. انجام این امور باعث حفظ تعادل ریشه و شاخساره و همچنین زیبایی درخت می شود.

هرس کردن کاج مطبق

تکثیر گل کاج مطبق

تکثیر کاج مطبق در خانه بسیار مشکل و تقریباً ناممکن است. کاج مطبق را می‌توان از طریق بذر و قلمه تکثیر کرد که روش کاشت از قلمه بیشتر مورد توجه است. در نوک این کاج ساقه فوقانی قرار دارد که به صورت عمودی و رو به بالا است. اگر این ساقه آسیب ببیند یا قطع شود چند ساقهٔ دیگر در محل بریدگی به وجود می‌آید که برای تکثیر از آن‌ها می‌توان استفاده نمود . البته قلمه را باید با استفاده از هورمون ریشه زا مثل اسید ایندول بوتیریک ریشه دار کرد .

کاج مطبق از طریق کشت بذر از اواسط بهار تا اوایل تابستان ، در دمای حدود ۲۰ درجه سانتیگراد تکثیر می شود. بذرها را به صورت تک یا پراکنده در سینی بذر یا ظروف کم عمق با قطر دهانه ۱۴ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید. سعی کنید میزان رطوبت را توسط پوشاندن ظرف با یک ورقه پلاستیکی شفاف یا شیشه بالا ببرید البته گاهگاهی پوشش را بردارید تا از یجاد رطوبت بیش از حد جلوگیری شود و یا اینکه فضای کوچکی را جهت تهویه در پوشش ایجاد کنید. هنگامی که بذر ها جوانه زدند و به بلندی ۵ تا ۵٫۷ سانتیمتر رسیدند، می توانید نشاءها را به آرامی بیرون آورده و در گلدانی حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت بکارید.

 

شرایط و اصول کاشت کاج مطبق

درختچه را در خاک مناسب بکارید

در طبیعت این گیاه در خاک شنی و کمی اسیدی پرورش می یابد. این یعنی نگهداری کاج مطبق به خاکی با زهکش عالی نیاز دارد و بهترین مخلوط خاک گلدان عبارتست از ترکیبی مساوی از : ماسه نرم، پیت ماس و خاک باغچه.

خاک مناسب برای نگهداری کاج مطبق

خاک را کمی مرطوب نگه دارید

کاج مطبق مثل یه اسفنج که آب را در خود نگه می دارد نیاز دارد تا خاکی خیس داشته باشد. قبل از آب دادن، انگشت خود را تا عمق ۲ سانت درون خاک فرو برید. اگر خاک خشک بود با آب ولرم آنقدر آب دهید تا از سوراخ ته گلدان خارج شود. اجازه دهید آب درون زیر گلدانی بریزد و وقتی آب جمع شد، آب زیر گلدانی را تخلیه کنید. خشکی خاک حتی برای یک مرتبه باعث شاخه سوزی، افتادگی ساقه و عدم رشد مجدد شاخساره ها می شود.

نگهداری کاج مطبق

مطمئن شوید گیاه در معرض نور غیر مستقیم قرار دارد

حداقل روزی ۴ ساعت نور غیرمستقیم آفتاب (و نه نور مستقیم!) از نیازهای اولیه کاج مطبق می باشد. بنابراین پنجره های شمالی مکان مناسبی برای نگهداری این گیاه می باشد. پاسیو و مکان های سایه-آفتاب نیز برای کاج مطبق مفید می باشد.

در فصل رشد کود دهید

هر دو هفته یکبار از بهار تا پاییز به گیاه کود دهید. شما میتوانید کود مایع را همراه آب آبیاری استفاده کنید. کود مناسب برای کاج مطبق کود سه بیست (۲۰-۲۰-۲۰) یا همان کود کامل می باشد.

در اواخر پاییز و زمستان کاج مطبق نیاز به کود دهی ندارد. به محض سبز شدن سرشاخه ها، کود دهی در بهار را از نو آغاز کنید.

 

نکات مهم درباره شرایط رشدی کاج مطبق

گیاه را به طور مرتب به سمت نور بچرخانید

کاج مطبق مانند گل آفتاب گردان به سمت نور تمایل پیدا می کند. برای جلوگیری از انحنای نامنظم رشدی ساقه، هر هفته گلدان را کمی بچرخانید. دقت کنید که وقتی گلدان را می چرخانید گیاه داخلش تکان نخورد! پس با احتیاط اینکار را انجام دهید.

نور مناسب پرورش کاج مطبق

گیاه را از دریچه های انتقال هوا دور نگه دارید

ورودی های هوا، منافذ پنجره، سیستم گرمایشی و سرمایشی و فن های خنک کننده همگی باعث ریزش برگ های کاج مطبق می شود. همچنین گیاه را از پنجره و درب ورودی با فاصله مناسب نگه دارید.

نگهداری کاج مطبق

گلدان را جابجا نکنید

سیستم ریشه کاج مطبق شکننده بوده و در جابجایی به راحتی آسیب می بیند. حتی المقدرو گیاه را تکان ندهید مگر زمانی که مکان بهتری را برای رشد و شکوفایی گیاه پیدا کرده اید. در صورتی که قصد جابجایی گلدان را دارید خیلی آهسته و در چند مرتبه با فواصل کوتاه اقدام به اینکار کنید.

جابجایی کاج مطبق

هر سال گلدان را تعویض کنید

در بهار وقتی ریشه های گیاه در سطح خاک قابل رویت شد، اقدام به تعویض گلدان کنید. خاک مناسب برای نگهداری کاج مطبق پیت ماس، خاک باغچه و ماسه نرم می باشد. ابتدا نصف گلدان را از خاک مخصوص پر کنید و گیاه را با خاک اطرافش به گلدان جدید منتقل نمایید. در آخر فضای خالی اطراف گیاه را با خاک مخصوص پر کنید. دقت کنید برای تعویض گلدان ، گلدان جدید تنها یک سایز! باید بزرگتر باشد. از سوراخ ته گلدان اطمینان حاصل پیدا کنید. اگرچه این گیاه به جابجایی حساس است، اما تعویض خاک، تهویه و رشد بهتر سیستم ریشه را بهبود می بخشد.

نگهداری کاج مطبق

نظم دهی آبیاری در صورت مشاهده زردی نوک برگ ها

یکی از دلایل زردی نوک برگ ها ، عدم آبیاری کافی می باشد. رطوبت ۵۰ درصد و آبیاری اندازه این مشکل را بر طرف می کند. شما از مه پاش یا اسپری دستی برای رفع این عارضه میتوانید استفاده کنید.

رطوبت زیاد یا خیلی کم باعث ریزش برگ ها می شود. البته اغلب به دلیل رطوبت پایین رخ می دهد. دلیل دیگر ریزش برگ نزدیک بودن کاج مطبق به دریچه های انتقال هوا مثل پنجره، درب ورودی، پنکه، بخاری و … می باشد.

نگهداری کاج مطبق

 

بیشتر بخوانید: اگر علاقه مند به گیاهان زینتی هستید مقاله  گیاه زینتی آپارتمانی را بخوانید

0 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟
خیالتان راحت باشد :)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *