کاهو جزء آن دسته از سبزیجاتی است که کاربرد فراوانی در وعده های غذایی ما دارد و به نوعی عضو جدایی ناپذیر سبد غذایی ما محسوب میشود. کاهو انواع متنوعی دارد و همه انواع آن نیز خوش‌طعم هستند. اگر شماهم جزء افراد خوش ذوقی هستید که دوست دارید این گیاه را خودتان در خانه و به روش کاملا ارگانیک تهیه کنید، این مطلب را تا انتها مطالعه بفرمایید! ما در اینجا تمام فوت و فن و مراحل کاشت و پرورش کاهو را به طور کامل برای شما بازگو میکنیم. پس در ادامه همراه ما باشید…
گیاه شناسی کاهو
کاهو به دلیل داشتن فیبر بسیار بالا و همچنین ویتامین‌های A، B، K و C (بیشتر در برگهای سبز تر)، آهن، املاح معدنی مانند ید، کلسیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر و علاوه بر این مقدار زیادی آب و مواد قندی و ازت، از سبزیجات پر مصرف در دنیاست و از جمله سبزی هایی است که در تمام فصول سال نیز مورد استفاده قرار می گیرد و به خاطر اهمیت اقتصادی که دارد در خارج از فصل رشد نیز کشت می گردد. عصاره برگهای تیره بیرونی این گیاه تصفیه‌کننده و کاهش دهنده فشار خون است و در گردش ملایم خون تاثیر مثبت دارد. به طور کلی باید گفت، کاهو طبیعتی سرد دارد و از این رو برای رفع یبوست و صفرا مفید است. سردرد، سرفه و درد معده را از بین می‌برد. هضم غذا را تسهیل می کند و از این رو در تهیه سالادها از آن استفاده میشود.
اگر شخصیت عصبانی و پریشان حال دارید، کاهو مصرف کنید زیرا ملین و خواب آور است و باعث شادابی، درخشندگی و لطافت پوست بدن نیز می شود.
بررسی انواع مختلف کاهو
کاهو دارای چهار تیپ مشخص می باشد که هریک از آنها روش کاشت و پرورش متفاوتی دارند، در ادامه به معرفی هریک میپردازیم:
۱٫ کاهو برگ
سرعت رشد کاهو برگ بسیار بالاست، و همینطور روش پرورش آسانی دارد. رنگ برگ های این نوع کاهو قرمز یا سبز تیره است. و به دلیل لبه های زیبای چین‌خورده اش، زیبایی خاصی به باغچه می بخشد. شما مستوانید کاهو برگ را یک ماه پس از کاشت برداشت کنید.
۲٫ کاهو کله گرد
این نوع کاهو، به دلیل ظاهر گرد و کوتاهش به این نام مروف است. برگ های کاهو کله گرد بسیار نرم، و رنگ برگ هایش نیز مایل به کرم است و طعم شیرین و خوبی دارد.
۳٫ کاهو معمولی
کاهوی معمولی به نام کاهوی Romain نیز شناخته میشود و بیشتر کاهوی مصرفی از این نوع است. برخلاف نوع قبلی، در کاهوی معمولی برگ ها کشیده و بلند هستند، و این باعث می شود که در زمان بارندگی های شدید ساقه کاهو کاملا تمیز بماند زیرا ساقه آن از سطح زمین بالاتر است. برگهای کاهو معمولی ترد و شکننده و به رنگ سبز تیره و روشن هستند و طعم خوبی هم دارند.
۴٫ کلم پیچ
در این کاهو برگ ها روی هم پیچیده شده اند و از نظر ظاهری شبیه کلم پیچ هستند. این کاهو که در سال های اخیر در کشور ما نیز زیاد شده و با نام کاهوی چینی هم از آن یاد می کنیم، بسیار ترد و خوش طعم هستند. این کاهوها رنگ روشن و آب بسیاری در خود دارند. کاهو پیچ دو نوع دارد:
- نوع اول به نام “Butter head ” که دارای برگ های نرم می باشد.
- نوع دوم ” Orisp head ” که دارای برگ های شکننده است.
زمان مناسب برای کاشت و نگهداری کاهو
کاهو گیاهی دو ساله، روز بلند و مقاوم به سرما است، و در بیشتر مناطق در فصل بهار و پاییز به خوبی رشد می‌کند. جوانه‌های کاهو حتی می‌توانند سرمازدگی اندک را نیز تحمل کنند. بهتر است در روزهای ابتدایی فصل بهار بذر کاهو را بکارید. اگر بذرافشانی را هر دو هفته یکبار انجام دهید، باعث می شود تا بازدهی بهتری داشته باشید. اگر میخواهید در فصل های سرد سال هم کاهو داشته باشید، در اواخر فصل تابستان یا اوایل پاییز دوباره بذرافشانی را انجام دهید. چون در این زمان خاک سرد است و کاهو خوب رشد می کند. دوره رشد کاهو از زمان باروری تا زمان برداشت، بین ۳۰ تا ۹۰ روز است.
آب و هوای مناسب برای کاشت و پرورش کاهو
میانگین دمای مناسب برای کاشت و پرورش کاهو ۱۰ درجه سانتی گراد در روز، و حدود ۵ درجه سانتی گراد در شب میباشد. کاهو تا دمای صفر درجه را نیز میتواند تحمل کند، بنابراین از نظر آب و هوا کاشت کاهو در منطقه خنک هم امکان پذیر است. اما گرما و خشکی باعث می شود گیاه به سرعت وارد مرحله گل دهی شود و کیفیت خوراکی محصول کاهش یابد. در نظر داشته باشید، اگر دمای باغچه یا گلدانی که کاهو را در آن کاشته اید، بالای ۲۴ درجه سانتی گراد باشد، کاهوها پیش از موعد زرد می شوند و شروع به تخم دادن میکنند. بذرها در دماهای بین ۵۵ تا ۶۵ درجه فارنهایت بهترین جوانه دهی را دارند و جوانه‌ها تنها در مدت ۷ تا ۱۰ روز پدیدار می‌شوند.
نور مناسب برای رشد کاهو
بهتر است کاهو را در قسمتی از باغچه بکارید که گیاهان دیگر روی آن سایه بیندازند. برای جلوگیری از زرد شدن برگ ها و تخم دادن گیاه، باید آفتاب غیرمستقیم به آن بتابد.
خاک و تغذیه مناسب برای کاشت و پرورش کاهو
خاک کاهو باید دائم مرطوب باشد، پس یادتان باشد هرروز آبیاری کنید. کاهو در هر نوع خاکی می روید ولی بهترین نوع خاک برای کاشت و پرورش کاهو، خاک شنی رسی غنی از مواد آلی می باشد. اگر کاهو در خاک های فقیر کشت شود، کیفیت محصول به شدت پایین می آید. کاهو در خاکهای با PH اسیدی به ندرت رشد می کند و در اسیدیته ۵/۶ تا ۵/۵ با کمبود شدید منیزیم روبه رو می شود که این موجب رنگ پریدگی و عارضه نکروزیس می شود. خاک باید نرم و نفوذپذیر باشد تا بدون آنکه خیس بماند، رطوبت خود را حفظ کند.
کاهو گیاهی است که به کود فراوانی نیاز دارد. خاکی که کاهو در آن کشت می شود بایستی به اندازه کافی حاصلخیز و محتوی مواد آلی پوسیده به اندازه کافی باشد. برای حاصلخیزی خاک یک هفته پیش از آنکه بذر گیاه را بکارید یا آن را پیوند بزنید، به خاک کود حاوی مواد ارگانیک اضافه کنید.
مراحل کاشت کاهو
قبل از آنکه بذرهای کاهو را بکارید، محلی با نور مناسب آفتاب پیدا کنید و اطمینان حاصل کنید که خاک آماده است. بذرهای کاهو بسیار کوچک هستند، بنابراین بستر آنها باید خوب شخم زده شود. سنگ و کلوخ‌های موجود در خاک را ازمیان بردارید، چرا که از جوانه‌زنی جلوگیری میکنند. حالا بذر کاهو را در عمق ۴۰ میلی‌متری بکارید و یا اینکه روی خاک بپاشید، و روی آن ها را با لایه ای نازک از ماسه و خاک برگ پوشانده و غلطک بزنید و سپس اقدام به آبیاری کنید. بذرها بعد از ۳ تا ۵ روز سبز می شوند. اگر میخواهید در کشت پاییز محصول زودرس داشته باشید، بعد از این که بذرها کاشته شد روی آن ها پوشش پلاستیکی سیاه کشیده تا محصول زودتر دوره رشد خود را طی کند.
سپس در مرحله چهار برگی شدن ، بوته ها را به زمین اصلی منتقل می نمایند، البته لازم به ذکر است که بذرها را می توان در خانه به صورت ردیفی یا خطی هم کاشت که در این صورت باید فاصله خطوط را ۱۰ سانتی متر در نظر بگیرید. کاشت نشاءها در محل اصلی نیز به روش خطی می باشد که فواصل خطوط ۵۰ سانتی متر و فواصل بوته ها ۳۰ سانتی متر در نظر گرفته میشود. اگر قصد دارید گیاه را پیوند بزنید، تعداد برگ‌ها باید به ۴ تا ۶ عدد برسد و پیش از آنکه آن را بکارید باید ریشه‌های خوبی داده باشد.
نخستین بار کود را باید در ماه اول یا پس از ۶ هفته به خاک بدهید. همانطور که گفتیم همیشه خاک را مرطوب نگهدارید و اگر علف هرزی در اطراف خاک آن رشد می کنند، آنها را هرس کنید. برای کنترل شته‌ها بین کاهوها ردیف‌های سیر و پیازچه بکارید. این گیاهان حکم حصار را برای کاهو دارند.
چگونگی برداشت کاهو
کاهو باید زمانی که کاملاً بزرگ شده چیده شود. البته نباید کاملاً رسیده باشد، برگ‌ها زمانی که جوان و لطیف هستند طعم خوبی دارند. کاهوهایی که رسیده باشند تلخ و سفت می‌شوند، برای همین هر روز به باغچه سر بزنید تا برگهای آماده برای برداشت را بچینید. میتوانید قبل از اینکه کاهو کاملا برسد، برگ های رسیده تر را از بوته جدا کنید و منتظر بمانید تا برگهای وسط گیاه به رشد خود ادامه دهند. بهتر است کاهو را در هنگام صبح و زمانی که هنوز در معرض نور آفتاب قرار نگرفته است بچینید.
درست است که همیشه کاهو را با مغز از مغازه خریداری می کنیم، اما بهترین روش برداشت این گیاه، جدا کردن برگ های آن است. اگر تمایل دارید مغز کاهو را کامل و درسته برداشت کنید نیز بهتر است، از فاصله ۱٫۵ سانتی‌متری از ریشه این کار را انجام دهید. این باعث می شود تا ریشه باقی مانده دوباره جوانه بزند و پس از مدتی کاهو داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)