زنجبیل یک ماده کاربردی در آشپزی و یک درمان خانگی سالم و مؤثر برای درمان برخی بیماری ها از جمله (درد مفاصل ، مشکلات معده ، دردهای عضلانی ، حالت تهوع ، گرفتگی عضلات و …) است و به هضم غذا به شدت کمک میکند، بنابراین میتوان گفت گیاه زنجبیل جزء ضروریات هر خانه است؛ اما به دلیل قیمت تقریبا بالای زنجبیل و صرفه جویی در هزینه ها، شاید بسیاری از شما تصمیم داشته باشید نسبت به کاشت و پرورش زنجبیل در منزل اقدام نمایید و لذت استفاده ازمحصول ارگانیک خود را تجربه کنید؛ شما به سادگی میتوانید این گیاه پرخاصیت را در منزل پرورش دهید، شما برای این کار به هیچ چیز جز آب، ریشه زنجبیل، خاک باکیفیت، گلدان و کمی صبر برای تبدیل شدن آن به یک گیاه خوش عطر و تند نیاز ندارید.
در این مطلب به آموزش کامل و مرحله به مرحله کاشت گیاه زنجبیل، روش صحیح پرورش آن و میپردازیم؛ دعوت میکنیم در ادامه همراه ما باشید…
گیاه شناسی زنجبیل
نام انگلیسی : ZINGIBER OFFICINALE – GINGER
خانواده : ZINGIBERACEAE – زنجبیل
بومی : چین
زنجبیل خوراکی در واقع ریزوم گیاه Zingiber officinale است که از ساقه های طریفی به طول ۳۰ تا ۱۰۰ سانتی متر بر خوردار است. ساقه های منشعب شده از ریزوم ها، برگ های متعدد، باریک و بلندی را به وجود می آورند که دمبرگ های کوتاهی دارد. ساقه های گل دهنده گیاه به طول ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر، مستقیما از قسمت فوقانی ریشه منشعب می شوند. گل های زنجبیل ظریف و سبز رنگ بوده و لبه های آنها زرد کم رنگ است. این گل ها عمر بسیار کوتاهی دارند. گیاه زنجبیل دارای غده یا ریشه هایی می باشد که دارای خواص بسیاری است. در واقع زنجبیل تازه ای که از میوه فروشی ها تهیه می کنید، ریشه یا غده های این گیاه می باشند که از زیر زمین برداشت می شوند.
برای کاشت زنجبیل در گلدان باید این غده ها را به صورت کامل در خاک بکاریم تا پس از مدتی جوانه زده و رشد کنند.
شرایط محیطی مناسب برای کاشت و پرورش زنجبیل
زمان مناسب کاشت زنجبیل
زنجبیل گیاه گرمسیری است که در یخبندان و سرما زنده نمی ماند. بنابراین پیشنهاد میکنیم از آخرین یخبندان فصل بهار، یا اگر در مناطق گرمسیری زندگی می کنید، در ابتدای فصل های بارانی ، اقدام به کاشت زنجبیل کنید. اگر در آب و هوایی با فصل رشد کوتاه زندگی می کنید، می توانید گیاه زنجبیل را در داخل خانه پرورش دهید.
شرایط خاک و گلدان گیاه زنجبیل
گلدانی که برای کاشت زنجبیل انتخا میکنید، باید حداقل ۲۵-۳۰ سانتی متر عمق داشته باشد، در کف گلدان نیز حتما باید چندین سوراخ برای خارج شدن آب اضافی خاک از گلدان وجود داشته باشد.
خاک استفاده شده نیز باید به خوبی آب را عبور دهد. برای اینکار خاک شنی با خاک برگ غنی بسیار مناسب است. همچنین اگر قصد دارید زنجبیل را داخل باغچه بکارید بهتر است مقداری ماسه شنی به آن اضافه کنید تا خاک تان زهکشی مناسب داشته باشد.
اما برای داخل خانه می توانید از ترکیب پیشنهادی ما که شامل ۵۰ درصد کوکوپیت + ۴۰ درصد پرلیت + ۱۰ درصد پیت ماس یا ۶۰ درصد کوکپیت + ۴۰ درصد پرلیت نیز استفاده کنید.
پیشنهاد ویژه روکالبا: آشنایی با خاک مناسب برای کاشت انواع بذر
نور مناسب برای کاشت و پرورش زنجبیل
در نظر داشته باشید، زنجبیل به مکانی پر نور نیاز دارد، بنابراین بهترین حالت قرار گرفتن آن در مکانی ست که نور مستقیم آفتاب را به مدت چندین ساعت دریافت کند. البته تابش شدید نور خورشید هم ممکن است به گیاه آسیب بزند بنابراین گلدان را جایی قرار دهید که حداکثر ۲ تا ۳ ساعت آفتاب ملایم صبح بر آن بتابد. اگر میخواهید زنجبیل را در باغچه کشت کنید مراقب باشید تابش شدید نور خورشید به آن آسیبی نزند، بهتر است سایبانی برای آن در نظر بگیرید و از تابش مستقیم و مداوم بر روی آن جلوگیری نمایید.
نحوه صحیح آبیاری زنجبیل
گیاه زنجبیل خود را به صورت مرتب آبیاری کنید و مطمئن شوید از رطوبت کافی برخوردار است؛ آبیاری بیش از حد نیز باعث خرابی گیاه می شود! بنابراین زمانی اقدام به آبیاری نمایید که مطوئن هستید گلدان شما آب خود را کاملا از دست داده است؛ به عبارتی ساده تر خاک گلدان زنجبیل شما باید مرطوب باشد نه غرق در آب!
مدت زمان رشد زنجبیل
زنجبیل گیاهی کند رشد است؛ ممکن است برای جوانه زنی یک تا دو هفته زمان نیاز داشته باشد و همچنین به مدت ۳ تا ۴ ماه نیز برای رشد کافی، زمان نیاز است.
مراحل کاشت گیاه زنجبیل
انتخاب و آماده سازی ریزوم (غده) زنجبیل
در ابتدا طبق نیاز خود چندین غده بزرگ و گوشتی زنجبیل را تهیه کنید؛ برخی نواحی زنجبیل هایی که شما برای کاشت تهیه کرده اید معمولا دارای برآمدگی هایی می باشد که جوانه نیز از همین جاها رشد میکند. ممکن است یک غده بزرگ زنجبیل دارای چندین نقطه برجسته برای جوانه زنی باشد. اما اگر هم نبود اشکالی ندارد چون با کاشت زنجبیل خود به خود غده از نقاط مورد نظر جوانه خواهد زد.
برای آماده سازی غده زنجبیل قبل از کاشت، میتوانید به دو روش عمل کنید؛ اول اینکه زنجبیل را با مقداری آب مثلا دو قاشق در داخل یک پلاستیک زیپک دار قرار دهید و آن را در مکانی گرم و نسبتا تاریک بگذارید تا پس از چند روز زنجبیل شما جوانه بزند. سپس آن را به داخل گلدان منتقل کنید. در روش دوم، پس از قرار دادن غده زنجبیل در آب گرم به مدت چندین ساعت، آن را مستقیما داخل خاک گلدان قرار دهید، آبیاری کرده و سپس منتظر جوانه زنی آن بمانید.
برش زدن ریزوم های زنجبیل
اگر تصمیم گرفته اید بیش از یک گیاه زنجبیل را رشد دهید، غده های زنجبیل را با یک چاقو و یا قیچی ضدعفونی شده برش بزنید (هر قطعه با حداقل ۲٫۵ سانتیمتر عرض) با یک یا چند نقطه جوانه زنی می تواند به یک گیاه جداگانه تبدیل شود. بعد از برش زنجبیل ها، قطعات را در یک محل خشک برای چند روز کنار بگذارید، با این کار یک لایه ی محافظتی پینه مانند روی سطح برش تشکیل می شود که خطر عفونت و آلودگی را کاهش می دهد. تئجه داشته باشید:
- هر قطعه زنجبیل حداقل به ۲۰ سانتی متر فضا نیاز دارد. اگر فضای لازم را ندارید، از قطعات بزرگتر استفاده کنید.
- هر قطعه زنجبیل با سه یا چند نقطه برجسته بیشتر، احتمال جوانه زنی را افزایش می دهد.
آماده سازی خاک برای کاشت زنجبیل
خاک را برای کاشت زنجبیل ها آماده کنید. زنجبیل در خاک با کیفیت بالا، و زهکش مناسب، به خوبی رشد می کند. مخلوط کردن خاک باغچه با مقدار مساوی از کمپوست پوسیده شده، رمز تهیه یک خاک مناسب برای زنجبیل است. اگر خاک شما کیفیت ضعیف یا سنگین دارد، به جای خرید کمپوست، خاک گلدانی غنی تهیه کنید.
انتخاب مکان مناسب جهت کاشت زنجبیل
همانطور که اشاره کردیم، زنجبیل مناطقی با سایه جزئی یا مناطقی با نور صبحگاهی را ترجیح می دهد. مکان مناسب جهت رشد زنجبیل ها، باید از باد و رطوبت محافظت شود، همچنین مکان رشد نباید باتلاقی باشد. اگر گیاه زنجبیل هنوز جوانه نزده، درجه حرارت خاک باید گرم شود – دمای ایده آل بین ۲۲ تا ۲۵ درجه سانتی گراد میباشد.
نحوه صحیح قرار دادن ریزوم زنجبیل در خاک
هر قطعه زنجبیل را به اندازه ۵ تا ۱۰ سانتیمتر، در زیر خاک سست بکارید؛ جوانه های روی برش های زنجبیل را، رو به سمت بالا قرار دهید. اگر میخواهید زنجبیل ها را ردیفی بکارید، هر قطعه را با فاصله ی ۲۰ سانتیمتر از یکدیگر جای دهید. اگر زنجبیل ها را در گلدان کاشتید، در هر گلدان بزرگ، یک قطعه بکارید (قطر ۳۵ سانتیمتر).
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)