بذر سبزیجات
سبزیجات جزء یکی از مهمترین اعضای هرم غذایی هستند و اگر بخواهید یک رژیم غذایی سالم و کامل داشته باشید به جز : غلات ، کربوهیدرات ها ، ویتامین ها ، میوه ها و پروتئین ها مهمترین بخش را سبزیجات تشکیل می دهند که دارای خواص زیادی هستند. در ادامه این مقاله می خواهیم شما را با بذر سبزیجات مختلف، خرید بذر سبزیجات ، نحوه کاشت ، روش های پرورش و نگهداری آن ها آشنا کنیم اما در ابتدا لازم است اطلاعات بیشتری در مورد بذر سبزیجات داشته باشید.
جهت خرید بذر سبزیجات میتوانید به بخش بذر سبزیجات و صیفی جات مراجعه نمایید.
معرفی انواع بذر سبزیجات
بذر در صنعت کشاورزی و زراعت مفهوم گسترده ای دارد و به معنایِ یک میوه خشک و ناشکوفا است که می تواند دارای یک ، دو یا چند تخمک باشد که باعث به وجود آمدن و رشد یک گیاه کامل می شود. توجه نکردن به نوع بذری که تهیه می شود می تواند باعث نابودی محصولات و یا قابل استفاده نبودن آنها شود اگر بهترین قطعه زمین را برای کاشت انتخاب کرده باشید و بیشترین مراقبت را در زمان داشت و برداشت انجام دهید اما از بذر خوب و با کیفیت استفاده نکنید تولید محصولات شما با مشکل رو به رو می شود، لازم به ذکر است اگر شما بذر خوب و با کیفیتی را انتخاب کرده باشید و در شرایط مناسب ومطلوب آنها را پرورش دهید محصولات با کیفیتی نیز برداشت می کنید.
بذر سبزیجات در فروشگاه روکالبا
اگر شما هم جزء آن دسته از افراد هستید که علاقه زیادی به رشد و پرورش سبزیجات در محیط خانه و یا آپارتمان دارید ، باید بدانید که برای کاشت بذر سبزیجات چه در محیط خاکی و چه در محیط غیر خاکی شرایط مختلفی باید وجود داشته باشد و اگر شما بهترین بذر را در خاک نامرغوب بکارید و به بهترین روش ممکن آن را نگهداری کنید هم نمی توانید محصول خوبی برداشت کنید زیرا خاک نامرغوبی را انتخاب کرده اید.
بذر سبزیجاتی که در فروشگاه روکالبا به فروش می رسد شامل موارد زیر می شود : بذر تره ، بذر گشنیز ، بذر جعفری ، بذر شنبلیله ، بذر ریحان بنفش ، بذر پیازچه ، بذر شوید ، بذر بادرنجوبه ، بذر مرزه ، بذر شاهی ، بذر تربچه و بذر اسفناج.
همچنین شما میتوانید بذر سبزیجات ارگانیک و خارجی را از فروشگاه روکالبا تهیه کنید.
اما بذر خوب چه خصوصیاتی دارد؟ چگونه میتوان بذر خوب را تشخیص داد؟
خصوصیات بذر خوب
۱- اولین خصوصیت بذر خوب ارزش آن از جرم هزار دانه، بو و رنگ آن مشخص می شود و باید کاملا رسیده و مواد غذایی لازم را برای جنین به همراه داشته باشد. برای تشخیص دیگر علائم بذر خوب می توان از آزمایش های بعدی استفاده کرد. از جمله عوامل مرغوبیت آن، قوه و قدرت نامیه بذر می باشد که عبارت است از درصد بذرهایی که جوانه زده و سبز می شود. قدرت نامیه و سرعت جوانه زنی بذر را می توان با شمارش درصد بذر های سبز شده در یک مدت زمان معین مثلا ۱۰ تا ۱۵ روز تعیین کرد. تعیین قوه نامیه بسیارساده است و با وسایلی مثل پارچه مرطوب، کاغذ خشک کن و غیره تعداد معینی مثلا ۱۰ یا ۱۰۰ عدد دانه را در دمای اتاق سبز می کنند و درصد آن را تعیین می نمایند.
۲- باید از ارقام مناسب یا هیبرید باشد و دوره رشد گیاه آن مطابق با آب و هوای زراعی (Agro-climate) و نظامهای کشت و کال محل باشد.
۳- باید خالص باشد (خالص ازنظر نوع یا رقم) کیفیت زراعی بالایی داشته باشد (بذرهایی که زود جوانه زده و باعث پرورش نشاهای قوی در شرایط معمولی گردند) دارای پتانسیل محصول خوب باشد، الگوی رشد و رسیدن یکنواخت داشته باشد و هدف کشت و کار را برآورده نماید.
۴- باید عاری از هرگونه بیماری بذرزاد و اختلالات فیزیولوژیکی ناشی از کمبود مواد غذایی باشد.
۵-باید درشت، هم اندازه و یکنواخت ازنظر شکل، رنگ، ترکیب و وزن هزار دانه باشد.
۵- باید پاک بوده و عاری از موادی همچون سنگر نره، گرانولهای خاک، کاه و کلش و همچنین، خاکهای چسبیده (به بذر) مواد چسبنده ای همچون صمخ و شیره میوه جات می باشد.
۶- باید عاری از بذور مضری همچون دانه علفهای هرز باشد.
۷- بایستی عاری از حشرات، تخمهای حشرات، اسپرهای بیماریها و غیره باشد.
۸- بایستی سالم (کامل)، نشکسته، له نشده، پوستش کنده نشده، نیمه پر نبوده، نیمه فاسد نبوده یا رطوبت نگرفته باشد.
۹- بایستی تا حد ممکن تازه بوده و یا سن و سال مناسبی داشته باشد(کهنه نباشد).
۱۰- بایستی حاوی مقدار مناسبی رطوبت باشد.
همانطور که در متن بالا خواندید بذر خوب خصوصیاتی دارد که می توانید به راحتی آن را از بذر با کیفیت پایین تشخیص دهید اما لازم است در هنگام خرید هم به نکاتی توجه کنید که شامل موارد زیر می شود:
نکات مهم در هنگام انتخاب بذر خوب
قوه نامیه
قوه نامیه در واقع حفظ دوره توانایی جوانه‌زنی یک دانه است. دانه بعضی از کاکتوس‌ها در شرایط ایده آل تا چندین سال قدرت سبز شدند دارند ولی بعضی از گونه‌ها زود قوه نامیه خود را از دست می‌دهند لذا باید قبل از اقدام به کشت، از قوه نامیه و یا چگونگی توانایی تولید یک بوته جدید توسط آن بذر اطمینان داشت.
خلوص تمیزی
دانه مورد استفاده باید عاری از مواد خارجی اضافی (خاک، کاه و کلش، شن و ماسه و …) بذور آسیب دیده و شکسته و نیز، آلوده به آفت و بیماری باشد. وجود هر یک از این عوامل می‌تواند موجب بروز آسیب به محصول نهایی و از بین بردن زحمات و هزینه‌های انجام شده گردد.
درصد جوانه‌زنی
یکی از نکاتی که باید خیلی به آن توجه کرد درصد جوانه زنی دانه ها می‌باشد، دانه مطلوب کاکتوس‌ها در شرایط ایده آل کاشت که در آن رطوبت و نور و دما رعایت شود حداقل باید ۸۰ درصد به بالا سبز شوند . برای اطمینان از درصد سبز شدن دانه ها در ابتدا تعدادی کمی از نمونه بذر، تهیه کرده و بکارید و بعد از اطمینان از درصد جوانی زنی اقدام به خرید عمده بذر نمایید.
انواع بذر
۱– هیبرید: رقم هیبرید در واقع اشاره به بذرF۱ دارد که از راه مستقیم از تلاقی دو والدی که از نظر ژنتیکی متفاوت هستند، تولید می گردد. در این ارقام، صفات کیفی و مفید هر دو والد با هم ترکیب شده و منتج به پدیده ای به نام نیروی هیبریدی (Hybrid vigor ) یا Heterosis (برتری هیبرید نسبت به والدین) می گردد.. اینها دانه هایی هستند که جهت تجلی برخی صفات مطلوب از پیوند دو گیاه کاملا متفاوت به وجود آمده اند. استفاده از بذراصلاح شده و جدید این گیاهان بهترین روش ممکن است. این بذرها ممکن است گیاهانی تولید کنند که نسبت به بیماری های بیشتری مقاوم باشه، میوه های درشت تری تولید کنند و نحوه برداشت راحت تری داشته باشند. اشکال این نوع بذور این است که بسیاری از ژن های خاص را از دست داده و ممکن است برخی ویژگی های منحصر به فرد مانند طعم، بو و بافت در گیاهان و میوه های حاصل از دانه های هیبریدی موجود نباشد. ترکیب ژنتیکی این بذرها پس از یکبار تکثیر به شدت تغییر می کند. بذور جمع آوری شده از گیاهان هیبریدی برای کشت سال بعد مناسب نبوده و ممکن است همان گیاه اولیه را تولید نکنند.
۲–بذری که توسط انسان تغیری در ژنتیک آن ایجاد نشده : این بذور نسبت به بذرهای هیبریدی دارای طعم و بوی مشخص هستند. بذرهای تولید شده توسط این گیاهان همان گیاهی را تولید میکنند که از آن برداشت شده اند. اگرچه این نوع بذور برخی ویژگی های زراعی که بذرهای هیبریدی داراهستند را ندارد اما این ویژگی ها آنقدر هم مورد نیاز و مطلوب یک باغبان ساده نیستند.
۳– ارگانیک: این بذور از گیاهان والدی تولید شده اند که در طول رشدشان هیچگونه آفت کشی استفاده نشده و به صورت ارگانیک پرورش یافته اند. این ها ممکن است به صورت هیبرید یا طبیعی باشند.
روش کاشت بذر سبزیجات
همانطور که اشاره کردیم روش کاشت سبزیجات در شرایط های مختلف (باغچه و یا آپارتمان) با یکدیگر متفاوت است که در ادامه می خواهیم به آموزش کاشت بذر سبزیجات در باغچه، کاشت بذر سبزیجات در گلدان بپردازیم :
آموزش کاشت بذر سبزیجات در باغچه
برای کاشت سبزیجات در باغچه لازم است حدود یک یا دو متر مربع از فضای باغچه را به این کار اختصاص دهید و با بوک سیمانی، سنگ یا آجر محدوده آن را مشخص کنید و شخم بزنید بعد از این کار با بیل خاک آن قسمت را کاملا پشت و رو کنید و سطح خاک و سطح خاک را کاملا صاف کنید تا آبیاری برای رشد بذرها به آسانی انجام گیرد، ان وقت بذرهایی که از قبل خیس کرده اید را به طور یکنواخت روی خاک بپاشید و با سر آبپاشی که آب را پودر می کند آن را آبیاری کنید ، لازم است بدانید اگر این کار با شلنگ انجام شود فشار آب باعث می شود بذرها بیشتر در دل خاک فرو بروند و جوانه های بذر قادر نباشند سر از خاک بیرون بیاورند و زحمت شما بدون نتیجه می مانند. عوامل مهمی که در رشد و سبز شدن بذرها تاثیر می گذارند حرارت ، رطوبت و هوای مساعد هستند. به همین دلیل برای کاشت بذر در باغچه بهتر است از کاشت ردیفی استفاده کنید تا عملیات زراعی نظیر وجین، سمپاشی،کنترل علف های هرز و چیدن محصول آسان تر و راحت تر انجام شود.
آموزش کاشت بذر سبزیجات در گلدان
زمانی که شما باغچه ای در دسترس نداشته باشید می توانید بذر سبزیجات را در گلدان یا فلاورباکس و یا جعبه چوبی پرورش دهید. برای کاشت بذر در خانه یا آپارتمان می توانید از گلدان هایی که به شکل مکعب مستطیل هستند و عمق کمتری دارند، برای کاشت بذر در خانه راحت تر هستند. برای این روش ابتدا باید بذرها را روز قبل از کاشت داخل آب ولرم بریزید و بین هشت ساعت تا روز داخل آب نگه دارید، تا متورم شوند. سپس خاک مناسبی را انتخاب و الک کنید و به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتی متر در یک گلدان که زهکش داشته باشد می ریزیم، بذرها را از آب خارج و روی یک پارچه یا روزنامه قدیمی منتقل می کنیم تا نم آنها گرفته شود. سطح خاک را می کوبیم و صاف می کنیم و بذرها را به صورت فاصله‌دار روی سطح خاک می‌پاشیم و روی بذرها را با کمی خاک می‌پوشانیم. مسئله ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اگر سایز بذر دو میلی‌متر باشد، حداکثر دو میلی‌متر باید روی آن با خاک پوشانده شود. در مرحله بعد، سطح مقطع گلدان را با یک برگ روزنامه پوشانده تا بذرها دقیقا زیر روزنامه قرار بگیرند و با یک آبپاش کوچک و روزانه دو تا چهار بار روی روزنامه آب ریخته تا سطح آن کاملا خیس شود و گلدان را دو تا پنج روز در گرم‌ترین جای ممکن قرار دهید.
برای رشد بهتر بذر سبزیجات در گلدان می توان آن را دور از نور و در جای تاریک نگهداشت تا سبزی ها دو تا سه میلی متر رشد کنند و روزنامه آرام آرام بالا آید. بهترین و مناسبترین درجه حرارت برای کاشت بذر سبزی، به طور اعم و کلی بین ۸ تا ۱۶ درجه سانتی گراد است ولی در بذر پاشی تاریخ تقویم ملاک عمل نیست.
شرایط زمین یا جعبه و گلدان برای رشد بذر سبزیجات چگونه باید باشد؟
خاکی که از آن استفاده می کنید نباید سخت و کاملا رسی باشد که آب در آن جمع شود و نه خیلی هم ماسه ای که آب به سرعت در ان فرو رود و از جعبه یا گلدان خارج شود. خاکی برای سبزی کاری مناسب است که نشای گل به خوبی عمل کند،خاک باغچه‌هایی که هر ساله کشت می‌شوند و معمولا سیاه رنگ هستند، بهترین خاک برای کشت سبزی هستند. خاک آوار که مخلوطی از کود حیوانی پوسیده و خاک برگ است، خاک مناسبی است که حدود دو بیل کود حیوانی پوسیده نیز برای یک متر مربع این ترکیب کفایت می کند. پس از سبز شدن بذرها، پاشیدن یک لایه کود حیوانی پوسیده و پودر شده روی خاک یا دادن کود شیمیایی مناسب است.
به به چه طراحی! چه مقاله ی مفیدی واقعا عالی (;
ممنون از اطلاعات خوب و مفيدى كه در مورد بذرها و كاشت آنها بيان كرديد